Thời kỳ quân chủ Các_cuộc_chiến_tranh_liên_quan_đến_Việt_Nam

Trong giai đoạn này, ở Việt Nam xuất hiện 3 Triều đại bao gồm: Nhà Mạc (1527 - 1677), Nhà Lê trung hưng (1533 - 1789) và Nhà Tây Sơn (1778 - 1802). Ngoài ra còn có 3 tập đoàn quân phiệt cát cứ gồm: Chúa Trịnh (1545-1787), Chúa Nguyễn (1558-1802) và Chúa Bầu (1527-1699). Đây là giai đoạn rối ren loạn lạc nhiễu nhương lộn xộn phức tạp nhất trong lịch sử Việt Nam.

Nhà Hậu Lê - giai đoạn Lê sơ (1428 - 1527)

Xung độtNhà Hậu LêĐối phươngKết quả
Loạn Đèo Cát Hãn (1431 - 1432)Đại Việt thời Nhà Lê sơLực lượng Đèo Cát HãnChiến thắng
Chiến tranh Đại Việt-Chiêm Thành lần 11 (1446)Đại Việt thời Nhà Lê sơChiêm ThànhChiến thắng
Tranh chấp ngôi vị thời Lê sơ lần 1
(1450)
Lực lượng Lê Nghi DânLực lượng Nguyễn Xí, Đinh Liệt, Lê LăngThay đổi ngôi vị
Chiến tranh Đại Việt-Chiêm Thành lần 12 (1471)Đại Việt thời Nhà Lê sơChiêm ThànhChiến thắng
Chiến tranh Đại Việt-Lan Xang
(1478 - 1480)
Đại Việt thời Nhà Lê sơLan Xang
Lan Na
Bồn Man
Ayutthaya
Ava
Chiến thắng
Tranh chấp ngôi vị thời Lê sơ lần 2
(1509)
Lực lượng Lê Uy MụcLực lượng Lê OanhThay đổi ngôi vị
Loạn Trần Tuân (1511 - 1512)Đại Việt thời Nhà Lê sơLực lượng Trần TuânChiến thắng
Khủng hoảng cuối nhà Lê sơ (1516-1526)Đại Việt thời Nhà Lê sơCác lực lượng cát cứThay đổi ngôi vị
*Loạn Trịnh Duy Sản (1516)Lực lượng Lê Tương DựcLực lượng Trịnh Duy Sản, Lê YThay đổi ngôi vị
*Loạn Trần Cảo (1516 - 1521)Đại Việt thời Nhà Lê sơLực lượng Trần CảoChiến thắng
*Loạn Trịnh Tuy (1518 - 1522)Lực lượng Lê Chiêu Tông, Mạc Đăng DungLực lượng Trịnh Tuy, Lê Bảng, Lê DoThay đổi ngôi vị
*Loạn Mạc Đăng Dung (1522 - 1526)Lực lượng Mạc Đăng Dung, Lê Cung HoàngLực lượng Trịnh Tuy, Lê Chiêu TôngThất bại

Nhà Mạc (1527 - 1677)

Xung độtNhà MạcĐối phươngKết quả
Chiến tranh Lê-Mạc lần 1 (1533 - 1592)Bắc triều thời Nhà MạcNam triều thời Nhà Lê trung hưng
Chúa Trịnh

Chúa Nguyễn
Chúa Bầu

Thay đổi triều đại
Tranh chấp ngôi vị thời Mạc
(1546 - 1547)
Lực lượng Mạc Phúc NguyênLực lượng Mạc Chính TrungXác lập ngôi vị

Nhà Hậu Lê - giai đoạn Lê trung hưng (1533 - 1789)

Xung độtNhà Hậu LêĐối phươngKết quả
Chiến tranh Lê-Mạc lần 2 (1592 - 1677)Đại Việt thời Nhà Lê trung hưng
Chúa Trịnh

Chúa Nguyễn (đến 1600)

Nhà MạcCao Bằng

Chúa Bầu (từ 1594)

Chiến thắng

Chúa Trịnh - Đàng Ngoài (1545 - 1787)

Xung độtChúa TrịnhĐối phươngKết quả
Loạn Chúa Bầu (1594 - 1699)Đàng Ngoài thời Chúa TrịnhChúa BầuChiến thắng
Khởi nghĩa Hoàng Công Chất

(1739 - 1769)

Lực lượng Hoàng Công ChấtChiến thắng
Khởi nghĩa Lê Duy Mật (1740 - 1770)Lực lượng Lê Duy Mật
Khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu
(1743 - 1751)
Lực lượng Nguyễn Hữu Cầu
Khởi nghĩa Nguyễn Danh Phương
(1744 - 1751)
Lực lượng Nguyễn Danh Phương
Chiến tranh Đại Việt-Luang Phrabang
(1749)
Đàng Ngoài thời Chúa Trịnh Luang PhrabangThất bại
Nạn kiêu binh (1782 - 1786)Đàng Ngoài thời Chúa TrịnhLính tam phủ Xứ Thanh - Xứ NghệChiến thắng

Chúa Nguyễn - Đàng Trong (1558 - 1777)

Xung độtChúa NguyễnĐối phươngKết quả
Chiến tranh Đại Việt-Panduranga lần 1
(1611)
Đàng Trong thời Chúa NguyễnPanduranga-Chăm PaChiến thắng
Xung đột Công ty Đông Ấn Hà Lan với Đàng Trong (1643)Đàng Trong thời Chúa Nguyễn Công ty Đông Ấn Hà LanChiến thắng
Chiến tranh Đại Việt-Panduranga lần 2
(1653)
Đàng Trong thời Chúa NguyễnPanduranga-Chăm PaChiến thắng
Chiến tranh Đại Việt-Cao Miên lần 1
(1658)
Đàng Trong thời Chúa Nguyễn
Lực lượng Ang SurAng Tan
Cao Miên thời Ramathipadi IChiến thắng
Chiến tranh Đại Việt-Cao Miên lần 2
(1674)
Đàng Trong thời Chúa Nguyễn
Lực lượng Ang Nan IIAng Tan
Cao Miên thời Keo Fa IIChiến thắng
Chiến tranh Đại Việt-Panduranga lần 3
(1693 - 1697)
Đàng Trong thời Chúa NguyễnPanduranga-Chăm PaThất bại
Chiến tranh Đại Việt-Cao Miên lần 3
(1699)
Đàng Trong thời Chúa Nguyễn Cao Miên thời Chey Chettha IVChiến Thắng
Chiến tranh Đại Việt-Cao Miên lần 4
(1708)
Đàng Trong thời Chúa Nguyễn
Lực lượng Ang Em
Cao Miên thời Thommo Reachea III
Xiêm La thời Nhà Ayutthaya
Chiến thắng
Chiến tranh Đại Việt-Xiêm La lần 1
(1718)
Đàng Trong thời Chúa Nguyễn Xiêm La thời Nhà AyutthayaThất bại
  • Quân Xiêm cướp phá Hà Tiên
Chiến tranh Đại Việt-Cao Miên lần 5
(1753 - 1756)
Đàng Trong thời Chúa Nguyễn Cao Miên thời Chey Chettha VIIChiến thắng
Chiến tranh Đại Việt-Xiêm La lần 2
(1771 - 1772)
Đàng Trong thời Chúa Nguyễn
Lực lượng Outey II
Xiêm La thời Nhà Thonburi
Lực lượng Ang Non II
Thất bại
Khởi nghĩa Tây Sơn
(1771 - 1777)
Đàng Trong thời Chúa Nguyễn Lực lượng Tây SơnThay đổi triều đại

Trịnh-Nguyễn phân tranh (1627 - 1775)

Xung độtChúa TrịnhChúa NguyễnKết quả
Trịnh-Nguyễn phân tranh lần 1 (1627)Đàng NgoàiĐàng TrongQuân Trịnh thất bại
Trịnh-Nguyễn phân tranh lần 2
(1633 - 1640)
Quân Trịnh thất bại
Trịnh-Nguyễn phân tranh lần 3 (1643)Quân Nguyễn thất bại
Trịnh-Nguyễn phân tranh lần 4 (1648)Bất phân thắng bại
Trịnh-Nguyễn phân tranh lần 5
(1655 - 1660)
Quân Nguyễn thất bại
Trịnh-Nguyễn phân tranh lần 6
(1661 - 1662)
Quân Trịnh thất bại
Trịnh-Nguyễn phân tranh lần 7 (1672)Quân Trịnh thất bại
Trịnh-Nguyễn phân tranh lần 8
(1774 - 1775)
Đàng Ngoài
Lực lượng Tây Sơn (từ 1775)
Quân Nguyễn thất bại

Nhà Tây Sơn (1778 - 1802)

Thuyền Đại Hiệu, một loại thuyền chiến cỡ lớn có trang bị hỏa lực mạnh mà thủy quân Tây Sơn đã sử dụng trong trận đánh (mô hình).Một bức họa của người Trung Quốc miêu tả cuộc tấn công của Tôn Sĩ Nghị: Quân Thanh vượt sông Thọ Xương (sông Thương) trên đường tiến về Thăng Long, phía xa là quân Tây Sơn đang tháo chạy.
Xung độtNhà Tây SơnĐối phươngKết quả
Chiến tranh Tây Sơn-Chúa Trịnh
(1775 - 1786)
Đàng Trong thời Nhà Tây SơnĐàng Ngoài thời Chúa TrịnhThay đổi triều đại và lãnh thổ
Chiến tranh Tây Sơn-Chúa Nguyễn lần 1 (1771 - 1785)Lực lượng Nguyễn ÁnhNam HàThay đổi lãnh thổ
Chiến tranh Đại Việt-Xiêm La lần 3

(1785)

Đàng Trong thời Nhà Tây Sơn Xiêm La thời Nhà Chakri
Lực lượng Nguyễn Ánh
Chiến thắng
Chiến tranh Đại Việt-Cao Miên lần 6
(1785)
Đàng Trong thời Nhà Tây Sơn Cao MiênChiến thắng
Xung đột Nguyễn Huệ-Nguyễn Nhạc
(1787)
Lực lượng Nguyễn HuệPhú Xuân Lực lượng Nguyễn NhạcQuy NhơnBất phân thắng bại
Chiến tranh Đại Việt-Đại Thanh (1789) Đại Việt thời Nhà Tây Sơn Nhà Thanh
Lực lượng Lê Chiêu Thống
Chiến thắng
  • Quân Thanh đại bại và rút về nước
  • Nhà Hậu Lê chính thức sụp đổ
  • Nhà Tây Sơn tiến gần đến công cuộc thống nhất đất nước
Chiến tranh Đại Việt-Viêng Chăn

(1791)

Đại Việt thời Nhà Tây Sơn Viêng Chăn
Bồn Man
Chiến thắng
Chiến tranh Tây Sơn-Chúa Nguyễn lần 2 (1787 - 1802) Đại Việt thời Nhà Tây SơnLực lượng Nguyễn Ánh ở Nam HàThay đổi triều đại

Nhà Nguyễn - giai đoạn độc lập (1802 - 1884)

Xung độtNhà NguyễnĐối phươngKết quả
Nổi dậy ở Đá Vách thời Nguyễn
(1803 - 1885)
Việt Nam thời Nhà NguyễnDân tộc thiểu số ở Quảng NgãiChiến thắng
  • Nổi dậy bị đánh dẹp
Nổi loạn Cao Miên (1811 - 1812) Việt Nam thời Nhà Nguyễn
Cao Miên thời Ang Chan II
Xiêm La thời Nhà Chakri
Lực lượng Ang Snguon
Cao Miên chiến thắng
Nổi dậy Phan Bá Vành (1821 - 1827) Việt Nam thời Nhà NguyễnLực lượng Phan Bá VànhChiến thắng
  • Nổi dậy bị đánh dẹp
Nổi loạn Viêng Chăn (1826 - 1828) Viêng Chăn

Champasak
Việt Nam thời Nhà Nguyễn

Xiêm La thời Nhà ChakriViêng Chăn thất bại
Nổi dậy Lê Duy Lương (1832 - 1837) Đại Nam thời Nhà NguyễnLực lượng Lê Duy LươngChiến thắng
  • Nổi dậy bị đánh dẹp
Nổi dậy Lê Văn Khôi (1833 - 1835)Lực lượng Lê Văn Khôi
Chiến tranh Việt Nam-Xiêm La
(1833 - 1834)
Việt Nam thời Nhà Nguyễn Xiêm La thời Nhà ChakriChiến thắng
Nổi dậy Nông Văn Vân (1833 - 1835) Việt Nam thời Nhà NguyễnLực lượng Nông Văn VânChiến thắng
  • Nổi dậy bị đánh dẹp
Nổi dậy Ba Nhàn - Tiền Bột

(1833 - 1843)

Đại Nam thời Nhà NguyễnLực lượng Ba NhànTiền Bột
Nổi dậy Hà Tiên (1840) Đại Nam thời Nhà Nguyễn
Nổi dậy Ba Xuyên (1841)Lực lượng KhmerHà Tiên
Nổi dậy Thất Sơn (1841)Lực lượng KhmerThất Sơn
Nổi dậy Lâm Sâm (1841)Lực lượng Lâm Sâm
Chiến tranh Đại Nam-Xiêm La
(1841 - 1845)
Đại Nam thời Nhà Nguyễn
Lực lượng Ang Mey
Xiêm La thời Nhà Chakri
Lực lượng Ang DuongAng Em
Bất phân thắng bại
Tiểu trừ Hải tặc Tàu Ô (1849) Đại Nam thời Nhà Nguyễn
Nhà Thanh
Vương quốc Anh
Hải Tặc Trung HoaChiến thắng
  • Các tàu chiến hải tặc bị đánh tan
Nổi dậy Cao Bá Quát (1854 - 1856) Đại Nam thời Nhà NguyễnLực lượng Cao Bá QuátChiến thắng
  • Nổi dậy bị đánh dẹp
Chiến dịch Nam Kỳ (1858 - 1862) Đại Nam thời Nhà Nguyễn Đế chế Pháp
Vương quốc Tây Ban Nha
Thất bại
Nổi dậy Tạ Văn Phụng (1861 - 1865) Đại Nam thời Nhà NguyễnLực lượng Tạ Văn PhụngChiến thắng
  • Nổi dậy bị đánh dẹp
Nổi dậy Cai Vàng (1862 - 1865)Lực lượng Cai Vàng
Tiểu trừ giặc Khách ở Bắc Kỳ

(1865 - 1875)

Đại Nam thời Nhà Nguyễn
Nhà Thanh
Quân Cờ Đen (từ 1870)
Quân Cờ Đen (đến 1870)
Quân Cờ Vàng
Quân Cờ Trắng
Chiến thắng
Nổi dậy Đoàn Hữu Trưng (1866) Đại Nam thời Nhà NguyễnLực lượng Đoàn Hữu TrưngChiến thắng
  • Nổi dậy bị đánh dẹp
Biến cố Bắc Kỳ (1873) Đại Nam thời Nhà Nguyễn
Quân Cờ Đen
Cộng hòa PhápBất phân thắng bại
Chiến dịch Bắc Kỳ (1883 - 1886) Đại Nam thời Nhà Nguyễn
Nhà Thanh
Quân Cờ Đen
Thất bại

Liên quan

Các cuộc chiến tranh của Napoléon Các cuộc xâm lược của Mông Cổ Các cơ sở Công giáo mà Nhà nước Việt Nam đã chuyển quyền sử dụng Các chiến dịch bắc phạt thời Đông Tấn Các chương trình phát sóng trên Nickelodeon Các cuộc chống đối thuyết tiến hóa Các chủ đề trong mật mã học Các chính đảng ở Nhật Bản Các cuộc thanh trừng ở Thổ Nhĩ Kỳ 2016 Các chiến dịch đàn áp Ba Lan của Liên Xô (1939–1946)